रायगड (धम्मशील सावंत)
वाढत्या उन्हाच्या तापमान बरोबरच माणसांसोबत पशुपक्षी व पशुपालकांची वाताहत आहे. अशा प्रकारच्या सार्वजनिक पशुपालकांनी आपल्या पशुपशीची काळजी घेण्याचे आवाहन पशुसंवर्धन विभागातर्फे करण्यात आले आहे. वाढत्या तापमानामुळे पशूची भूक मंदातेव. शक्यतो थंड वातावरणात त्यांना चार टाकावा. म्हशी कातडीचा काळा रंग व घामग्रंथी कमी प्रमाणात उष्णतेचा त्रास त्यांना गाईवर जास्त होतो. त्यांची अधिक काळजी घ्यावी. योग्य पशुआहार, मुरघासचा वापर, निकृष्ट चाऱ्यावर यूरिया प्रक्रिया करून सुद्धा लवकरात लवकर दुग्ध उत्पादन घडवणे शक्य आहे.
जनावरांना वेळोवेळी जंतनाशक औषध पाजावे, प्राणी नियमितपणे लाला खुरकुत, घटसर्प, फऱ्या, पीपीआर, आंतरविषार इतर रोगप्रतिबंधक लसीकरण करून. पशुखाद्या मिठाईचा वापर करून व इलेक्ट्रोलाइटचा योग्य उत्पादन वापरावे. तसेच दुधा पशूंना निरोगी पशुहार या खनिजे जोडेआळत. चाऱ्यामध्ये बदल करणे.पक्षांच्या घरट्यामध्ये तापमान नियंत्रक व्यवस्था. मृत जनावरांची विल्हेवाट लावताना ती जागा तलाव, सार्वजनिक ठिकाणापासून दूर आणि संरक्षित आणि तेथे संबंध आवश्यक माहितीचा फलक या वनस्पती. अशी माहिती जिल्हा पशुसंवर्धन विभाग देण्यात आली आहे. उष्माघातापासून होणारे पशुधनाचे नुकसान सज्ज रायगड पशुसंवर्धन विभाग आहे. पशुसंवर्धन विकास विकास निर्देशक सूचना निर्गमित केल्या आहेत, कृपया त्याचे पशुपालकांनी एकत्रितपणे सर्व उष्माघात केला. तरीसुद्धा एक जरी अशी बाब घडून लोक तात्काळ नजीकच्या तालुका लघु पशुवैद्य किंवा सर्व चिकित्सालय पशुवैद्यकीय दवाखाना श्रेणी १ व श्रेणी २ यांना संपर्क करून बाधित जीवनात उपचार करून उपचार करावेत.
डॉ. सचिन देशपांडे, जिल्हा पशुसंवर्धन उपायुक्त रायगड, अलिबाग
कुल पशुधन व कोंबड्या
२० वी पशुगणना – रायगड
गाय – १,७६,०६
म्हैस – ६२,२२५
मेंढी – २,२०३
शेळी – ०,१८८
डुक्कर – ५१३
बदक – १४७२
कुक्कुट पक्षी – ४०२४५२३
परिणाम
उष्मा चौकाने प्राणघातक परिणाम होणार नाही
१. पाणी पिण्याकडे कल
२. कोरडा चारा न खाणे
३. विदर्भ मंदावणे
४. सावलीकडे स्थिर करणे
५. शरीराचे तापमान वाढ
६.जोरात श्वास
७. समूह घाम
८. उत्पादनात कमी
९. प्रजनन क्षमता कमी होणे
१०. रोगप्रतिकार शक्ती कमी
पशूंची घ्यावयची आवश्यक काळजी
- > जनावरांना शक्यतो व ऊन कमी असताना चर सोडावे.
> पूरक पूरक सुधारित गोठे बांधावेत गोट्याची ऊंची जास्त जास्त गोटात हवा खेळती.
> चारला शक्यतो पांढरा चुना / रंग लावावा. तसेच टाकलापाचोळा / तूराट्या / पाचट टाकावे. फक्त सूर्याची किरणावरती होण्यास मदत होईल.
> संपूर्ण थंड राहण्यासाठी गोट्याच्या सभोवतली झाडे लावावीत. मुक्त संचाराचा अवलंब. गोठया वातावरण थंड राहण्यासाठी आपले फवारे, प्रिंकल या स्थानिक पंख्याचा वापर करा.
> दुपारच्या वातावरणास गोतात्याच्या हवाचू बारदाणे, शेडनेट
लावावेत आणि आपण त्यांना शक्यतो भिजवा, सर्व उष्ण गोवेत बरोबर नाही आणि आतील थंड देश. जनावरांना मुबलक थंड पिण्याचे पाणी उपलब्ध करावे.
बैल चौकोन मशागत हंगामात काम नको
बैल शेतकऱ्यांची मशागतीची शक्यता कमी पडते. त्यांना पाणी जास्त उपलब्ध होईल. आवश्यकतेनुसार आवश्यकतेनुसार मिठाचा वापर.
